Dieta płynna – co i jak jeść, żeby stracić zbędne kilogramy

Dieta płynna jest rodzajem jadłospisu całkowicie różniącym się od innych metod odżywiania. Zalecany przez lekarza, odciąża układ pokarmowy i jamę ustną. Czym dokładnie jest dieta płynna? Co wolno jeść, a czego nie? Czy można ją stosować jako sposób na odchudzanie? O tym wszystkim przeczytasz w tym artykule.

Nie jest to tekst specjalistyczny. Każdorazowo dietę należy skonsultować się z odpowiednim lekarzem.

Dieta płynna – na czym polega?

Dieta płynna jest leczniczym sposobem odżywiania się zalecanym przez lekarzy przed i po niektórych zabiegach. W przeciwieństwie do wielu innych typów diet nie ma ona zastosowania odchudzającego. Istnieją dwa cele, jakie ma spełniać. Jednym z efektów diety płynnej jest oczyszczenie przewodu pokarmowego przed zabiegiem. Drugim natomiast umożliwienie pacjentowi spożycia posiłku w sytuacji, gdy nie może on przyjąć pokarmu o stałej konsystencji.

Jadłospis diety płynnej jest bardzo lekkostrawny, a przy tym niezwykle ubogi. Z tego właśnie powodu można ją stosować wyłącznie na zalecenie lekarza. Posilanie się w ten sposób jest ponadto dozwolone tylko w ściśle określonym czasie. Brak wystarczającej ilości makroskładników powoduje, że jest nazywana także dietą płynną głodówkową. Z kolei z powodu braku zalegających w przewodzie produktów trawienia kolejna jej nazwa to dieta płynna bezresztkowa.

Czy na diecie płynnej można spożywać tylko płyny?

Lekkostrawna dieta płynna ma też swoją nieco bardziej odżywczą odmianę. Jest nią dieta półpłynna. Ten rodzaj stosuje się zwykle na kilka dni przed zabiegiem lub po operacji. Ma on na celu przygotowanie organizmu do kolejnego kroku, jakim jest przejście na całkowicie płynny wariant lub powrót do spożywania normalnych posiłków.

W jej trakcie pacjent może jeść potrawy takie jak przeciery i koktajle owocowe, kisiele, budynie, kleiki, zupy bez tłuszczu. Dozwolone jest też rozmoczone w wodzie pieczywo oraz gotowane warzywa i owoce. Można też pić mleko. Następnie należy odstawić tego typu produkty i zacząć spożywać same płyny.

Do kogo skierowana jest dieta płynna?

Dieta płynna znajduje zastosowanie u pacjentów, którym zostało kilka dni do zabiegu przewodu pokarmowego lub są dopiero po jego wykonaniu. Innymi osobami, którym lekarze zalecają taki jadłospis, są pacjenci przechodzący operacje szczęki. Zalecenia co do konkretnych posiłków są podobne. Trzeba jednak pamiętać, że o tym, co można jeść na diecie płynnej, ostatecznie decyduje lekarz.

Dieta płynna w zabiegach układu pokarmowego

Dla przykładu dieta płynna przed kolonoskopią, rektoskopią i urografią pozwala na oczyszczenie kanału jelita grubego. Pacjent na kilka dni przed zabiegiem powinien rozpocząć dietę półpłynną. Po przyzwyczajeniu organizmu do dużo bardziej lekkostrawnych posiłków niezbędne jest odstawienie dań o półpłynnej konsystencji na rzecz całkowicie płynnych produktów.

Dieta płynna przed rektoskopią, urografią i kolonoskopią to tylko trzy spośród wielu przypadków, kiedy wymaga się bezresztkowego pokarmu. Powinni ją stosować również m.in. pacjenci, którzy przeszli szpitalny zabieg usunięcia wrzodów lub nowotworu jelit. Dieta płynna po operacji jelita ma za zadanie odciążyć poddany zabiegowi narząd, który nie jest w stanie sprawnie trawić stałych pokarmów.

Sama dieta płynna przed urografią i innymi wymienionymi zabiegami nie zawsze jednak wystarcza. Krótko przed zabiegiem pacjentowi może zostać podany środek przeczyszczający. Dzięki bardzo lekkostrawnym daniom jego działanie jest dla osoby chorej mniej uciążliwe.

Dieta płynna przed i po operacjach jamy ustnej

Pozbawiony stałych pokarmów jadłospis jest też konieczny w przypadku chorób lub uszkodzeń jamy ustnej. Dieta płynna po zabiegu stomatologicznym jest konieczna, gdy np. założono szwy. Dzięki temu drobiny jedzenia o stałej konsystencji nie podrażniają chorych dziąseł. Ważne jest także to, by przyjmowane pokarmy nie były kwaśne i pikantne, ponieważ może to prowadzić do podrażnień operowanego miejsca.

Dieta płynna po operacji szczęki ma z kolei na celu ułatwienie połykania pokarmów. W zależności od stopnia ingerencji lekarskiej pacjent może posilać się przy pomocy łyżeczki lub słomki. Nie tylko pacjenci z urazami szczęki jedzą w ten sposób. Płyny podawane są także osobom nieprzytomnym. W tym przypadku do karmienia wykorzystywana jest sonda.

Jak długo można stosować dietę płynną?

Zarówno dieta płynna, jak i półpłynna mogą być stosowane tylko kilka dni przed i po zabiegu. Na 3-4 dni przed zabiegiem pacjent powinien przejść na menu półpłynne. Następnie przez dzień lub dwa dozwolone jest spożywanie wyłącznie płynnych pokarmów. Po zabiegu lub operacji kolejność ta jest odwrotna.

Tak krótki okres wynika z tego, że dieta płynna jest bardzo uboga w makroskładniki. Jest przede wszystkim niemal całkowicie pozbawiona błonnika. Spożywanie produktów, które go zawierają, jest wykluczone ze względu na to, że nie jest on trawiony przez układ pokarmowy człowieka. Dlatego też na diecie płynnej pacjentom nie wolno jeść pieczywa, makaronów i kasz.

Istnieje jednak grupa osób, które nie mogą odżywiać się inaczej. Podawanie stałych pokarmów osobom nieprzytomnym jest niemożliwe. Aby ich zdrowie nie uległo dalszemu pogorszeniu, stosowana jest dieta płynna wzmocniona. Niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu składniki, takie jak białko, węglowodany, błonnik i witaminy podawane są w daniach dokładnie zmiksowanych. Przepisy diety płynnej dla takich pacjentów to mielone w zupie mięso, warzywa i ziemniaki, sery, kasze oraz miksowane i moczone w wodzie pieczywo.

Przykładowy jadłospis diety płynnej

W diecie płynnej na śniadanie należy spożywać najlepiej ciepły posiłek. Doskonale sprawdzi się np. kleik ryżowy czy też kaszka na chudym mleku. Natomiast na drugie śniadanie można zjeść koktajl owocowy przygotowany na bazie jogurtu z dodatkiem puree ze świeżych owoców. Obiad także powinien być lekkostrawny. Jednocześnie dobrze jeżeli dostarcza organizmowi dużej ilości składników odżywczych. Doskonale sprawdzi się np. zupa krem, przygotowana na bazie marchewki, pietruszki, ziemniaków oraz pieczonej papryki. Na podwieczorek można spożyć serek homogenizowany z dodatkiem pieczonego jabłka. Oczywiście owoc trzeba przetrzeć na tarce. Z kolei na kolację można przygotować puree z marchewki czy też zupę pomidorową, która oczywiście jest zmiksowana. Przed przejściem na dietę płynną warto przygotować organizm, stosując przez tydzień produkty półpłynne. Dzięki temu możesz uniknąć biegunki, bóli brzucha czy innych problemów trawiennych. W tym okresie zaleca się np. spożywanie rozwodnionych soków owocowych oraz warzywnych, czerstwego, rozmiękczonego pieczywa. Do jadłospisu można też wprowadzić jajka, pod warunkiem że zostaną ugotowane na miękko, a następnie jeszcze zmiksowane.

Dieta płynna na odchudzanie

Wiele osób szuka sposobów na szybką utratę masy ciała. Czy dieta płynna sprawdzi się także na odchudzanie? W teorii dieta płynna przeznaczona jest przede wszystkim dla osób zmagających się z problemami trawiennymi po zabiegach operacyjnych, np. w jamie ustnej czy zmniejszeniu żołądka. Jednak przez to, że wartość kaloryczna posiłków nie jest duża dieta płynna może powodować także szybki spadek masy ciała. Dieta płynna nie jest stricte dietą odchudzającą. Przez to, że jest restrykcyjna może powodować niedobory. Zbyt długie stosowanie diety płynnej powoduje również zaburzenia pracy jelit, m.in. uszkodzenia flory bakteryjnej. Bardzo szybko może również dojść do ponownego wzrostu wagi. Ma to miejsce w momencie, gdy po kilku dniach stosowania metabolizm zwalnia. Z tego powodu dieta powinna być stosowana tylko i wyłącznie, gdy lekarz tak zaleci.

Czy dieta płynna korzystnie wpływa na zdrowie?

Dieta płynna nie jest zdrowa i w żadnym wypadku nie powinno się jej stosować jako metody na odchudzanie. Skład dań i czas jej trwania ustalić może wyłącznie lekarz. Posiłki są bowiem bardzo mało kaloryczne, co oznacza, że nie zapewniają człowiekowi wystarczającej wartości energetycznej do prawidłowego funkcjonowania.

Zadaniem diety płynnej jest wyłącznie ułatwienie przeprowadzenia zabiegu lekarskiego czy rekonwalescencji. Ma ona też pomóc w jedzeniu chorej osobie, a tym samym ograniczyć bolesne skutki przyjmowania normalnych pokarmów. Jest to więc dieta nie tyle zdrowa, ile w pewnych przypadkach konieczna.

Istnieje wiele przypadłości, w których jedyną możliwą metodą spożywania posiłków jest dieta płynna. Co jeść przed kolonoskopią, urografią lub po operacji szczęki wie jednak tylko lekarz. Bez zaleceń medyka w ten sposób nie powinien odżywiać się żaden człowiek.