Dieta wrzodowa, czyli co i jak jeść w chorobie wrzodowej?

Dieta wrzodowa to niezbędny element w leczeniu narośli żołądka i dwunastnicy. Lekkostrawne posiłki, niewielkie porcje i produkty o niskiej zawartości tłuszczu oraz błonnika to podwaliny jadłospisu przy chorobie wrzodowej. Dowiedz się, co jeść i czego unikać przy dolegliwościach układu pokarmowego.

Nie jest to tekst specjalistyczny, każdorazowo dietę należy skonsultować się z odpowiednim lekarzem.

Dieta wrzodowa – główne zasady i charakterystyka

Choroba wrzodowa polega na występowaniu wrzodów trawiennych w błonie śluzowej żołądka bądź dwunastnicy. Utrwaliło się przekonanie, że narośle te wywołuje stres, nieodpowiednia dieta czy niezdrowy styl życia. Nie jest to jednak prawdą. Wrzody powstają z powodu występowania w organizmie bakterii Helicobacter pylori.

Choroba wrzodowa jest wyleczalna, ale kuracja może wywoływać dolegliwości takie jak bóle brzucha, biegunka czy nudności i zaburzenia smaku. Warto jednak wiedzieć, że niemiłe efekty przyjmowania leków da się zminimalizować za sprawą odpowiedniej diety. Do podstawowych zasad diety dla chorych na wrzody należy eliminacja posiłków tłustych, smażonych i wzdymających.

Ważnym aspektem jest także ograniczenie spożycia produktów pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. W jego składzie znajduje się kwas solny, który może podrażniać błony narządów i zaostrzać stan wrzodów. Lekkostrawna dieta wrzodowa pomoże w neutralizacji soku żołądkowego, przez co przyczyni się do szybszego leczenia omawianej choroby. Dodatkowo warto wspomnieć o tym, że dieta dla wrzodowców powinna zawierać od 5 do 6 posiłków dziennie. Przy schorzeniach układu pokarmowego należy ograniczyć objętość spożywanych dań. Lepiej jadać mniejsze porcje, ale z większą częstotliwością.

Czego nie jeść przy chorobie wrzodowej?

Istnieje kilka zasad kulinarnych, które determinuje choroba wrzodowa. Dieta przy wrzodach zaleca ograniczenie odzwierzęcych tłuszczy. Należy zrezygnować z produktów takich jak słonina, smalec czy boczek. Nie warto jeść też tłustych rodzajów mięsa, do których zalicza się m.in. wieprzowina, gęsina oraz baranina. W odstawkę powinny pójść również pokarmy oparte na tłustych rybach typu łosoś, węgorz, szproty i halibut.

Dieta wrzodowa postuluje także zmniejszenie przyswajanej ilości błonnika. W celu zminimalizowania tego drugiego składnika warto zrezygnować z jedzenia nasion roślin strączkowych, warzyw kapustnych, pieczywa razowego, grubych kasz czy surowych owoców i warzyw. Roślinne produkty dobrze jest przyjmować w postaci soków. Należy jednak uważać na przetwory z pomidora oraz cytrusów, ponieważ te mogą podrażniać układ pokarmowy.

Diety wrzodowe powinny również narzucać rezygnację ze spożywania kawy, mocnej herbaty, alkoholu oraz napojów gazowanych. Ograniczyć lub całkowicie wyeliminować należy też wywary z kości i grzybów. Powrotowi do zdrowia nie będzie sprzyjać także jedzenie wielu przypraw. Powinno się wykluczyć słone, ostre oraz kwaśne pokarmy. Dieta wrzodowa zaleca również rezygnację z octu, ketchupu, musztardy czy produktów wędzonych i marynowanych.

Dieta wrzodowa – co jeść i jak przygotowywać posiłki?

Dieta przy wrzodach powinna opierać się na daniach gotowanych w wodzie lub przyrządzanych na parze. Można jadać również potrawy duszone lub pieczone na pergaminie czy też w rękawie. Pozbawiona tłuszczu obróbka termiczna umożliwia bowiem utrzymanie lekkostrawności posiłków. Przygotowując potrawy diety wrzodowej, warto też stosować metody takie jak rozdrabnianie i przecieranie. Tak przetworzone produkty mają mniejszy potencjał naruszenia podrażnionych przewodów pokarmowych.

Produkty zalecane do spożycia podczas diety wrzodowej to zwłaszcza chude mięsa, a także nabiał o niskiej zawartości tłuszczu. Białko jest ważnym składnikiem i dlatego powinno się je dostarczać w postaci jaj, mleka czy białych serów. Warto również pamiętać, że choć dieta wrzodowa zaleca ograniczenie tłuszczy, to nie powinieneś eliminować ich całkowicie – organizm w pewnym stopniu potrzebuje tego składnika. Przepisy diety wrzodowej zalecają więc używanie zdrowszych tłuszczy, czyli tych, które nie mają pochodzenia odzwierzęcego. Przy chorobie wrzodowej warto stosować oliwę z oliwek czy oleje roślinne.

Omawiane schorzenie układu pokarmowego nakazuje również ograniczenie przyjmowania błonnika. Są jednak artykuły, które zawierają błonnik i na które pozwala dieta wrzodowa. Produkty dozwolone przy wrzodach to m.in. młode i delikatne warzywa, dojrzałe owoce i drobno- lub średniomielone produkty zbożowe.

Dieta lekkostrawna przy chorobie wrzodowej – czyli jaka?

Dieta wrzodowa wpisuje się w założenia diety lekkostrawnej, którą często też określa się mianem łatwostrawnej. Warto wiedzieć, że jest to dieta lecznicza, a jej cel to eliminacja produktów ciężkostrawnych. Te artykuły spożywcze długo zalegają w żołądku i powodują wzdęcia, zgagę, odbijanie czy bóle brzucha. Skutki przyjmowania ciężkostrawnych posiłków mogą być podwójnie nieprzyjemne w przypadku występowania choroby wrzodowej.

Ścisła dieta wrzodowa jako sposób na zapobieganie nawrotom choroby

Choroba wrzodowa nie jest niczym przyjemnym i każdy, kto ją przeszedł, z pewnością wolałby zapobiec jej nawrotom. Ponowne zachorowanie może jednak wystąpić u pacjentów, którzy nie wyleczyli bakterii Helicobacter pylori do końca. Czasami wrzody wracają również na skutek powtórnego zakażenia wywołanego przez infekcję np. w jamie ustnej.

Warto wiedzieć, że odpowiednia dieta może zmniejszyć ryzyko powtórzenia się choroby. Spożywanie owoców i warzyw bogatych w witaminę C, a także rezygnacja ze słonych potraw potrafi uchronić organizm przed kolejnym zakażeniem. Dodatkowy czynnik, który nie jest ściśle związany z dietą, ale przeciwdziała rozwojowi wrzodów to eliminacja przyjmowania tytoniu. Jeśli jesteś podatny na choroby układu pokarmowego, weź pod uwagę rzucenie niezdrowego nałogu, jakim jest palenie papierosów.

Jakie produkty można spożywać na diecie wrzodowej i w jakiej formie?

Prawda jest taka, że dieta wrzodowa jest dietą niezwykle restrykcyjną. Jednocześnie trzeba szczególnie uważać na dania, które się spożywa, gdyż mogą nasilać objawy chorobowe. Wskazane są np. produkty zbożowe, jednak nie wszystkie. Można sięgnąć choćby po kaszę czy płatki, a także czerstwe pieczywo. Zaleca się również jedzenie sucharów. Natomiast niewskazane jest pieczywo świeże, a także razowe czy rogaliki francuskie. Nie można także spożywać klusek, naleśników. Również sposób przygotowania jajek ma wpływ na to, czy możesz je spożywać, czy też nie. Zakazane jest np. jedzenie jajecznicy, chyba że przygotujesz ją na parze. Możesz także jadać jajka w koszulkach czy gotowane na miękko. Jajka na twardo, a tym bardziej te w majonezie są bardzo szkodliwe. Dania można także przyprawiać tylko niewielką ilością zielonego kopru czy też soku z cytryny. Niewskazane są oczywiście produkty pikantne, a także pieprz, papryka oraz kostki bulionowe. Powinieneś całkowicie zrezygnować z kawy. Jedyną dozwoloną formą jest kawa zbożowa, ale słaba.

Dieta wrzodowa u osób starszych

Na chorobę wrzodową narażone są szczególnie osoby starsze. Jednak u nich leczenie jest bardziej skomplikowane. Przede wszystkim trzeba stworzyć barierę ochronną na żołądku oraz jelitach. Z tego powodu trzeba sięgnąć po prebiotyki, a także probiotyki. W trakcie występowania ostrych bóli mogą być spożywane tylko i wyłącznie proste dania o płynnej konsystencji. O ile u młodych osób, a także w średnim wieku po ustąpieniu stanów bólowych można sięgnąć już po dania rozdrobnione, tak w przypadku osób starszych - nie. Przynajmniej jeszcze jeden miesiąc muszą spożywać dania płynne, a także półpłynne. Doskonale sprawdzają się zupy kremy, do których można dodać chude mięso, a następnie całość zblendować na gładką masę. Trzeba szczególnie uważać, by osoby starsze nie spożywały mocnych herbat, w tym także herbatek zielonych. Zalecane jest regularne picie wody w ilości ok. 2-2,5 litra na dzień.

Dieta wrzodowa – jadłospis z przykładowymi posiłkami

Przykładowy jadłospis diety wrzodowej powinien składać się z 5 lub 6 posiłków. Na śniadanie można zjeść jajko na miękko, a także pszenne pieczywo z chudym mięsem (np. szynka z indyka). Drugie śniadanie może stanowić kasza manna z mlekiem lub jogurt naturalny z musem owocowym.

Na obiad warto zjeść gotowany na parze drób (np. pierś z kurczaka) wraz z ryżem lub drobną kaszą jęczmienną i warzywami takimi jak marchew, cukinia czy buraki. Te ostatnie należy spożywać jedynie po ugotowaniu, ponieważ następuje wtedy neutralizacja zawartego w nich kwasu solnego. Ugotowane buraki nie podrażniają żołądka, a działają na wrzody wręcz leczniczo.

Na podwieczorek lub deser dieta wrzodowa proponuje ryż z jabłkami, koktajl z banana, kisiele, budynie czy też galaretki. Spośród słodkich pokarmów niewskazana jest czekolada, chałwa, lody oraz kakao. Podczas kolacji można zjeść na przykład kanapki z twarożkiem lub dżemem z owoców bez pestek. Na ostatni posiłek w ciągu dnia dobry będzie też drobny makaron z serem i miodem.

Dieta przy wrzodach – jak długo?

Długość diety wrzodowej zależna jest od indywidualnego stanu chorobowego. Wraz z postępami leczenia jadłospis można poszerzać o kolejne pozycje. Jedząc nowe produkty, należy obserwować reakcję organizmu i ewentualnie konsultować je z lekarzem.