Czy kawa wypłukuje potas? Fakty i mity o wpływie kawy na elektrolity

W jaki sposób kawa wpływa na poziom potasu? Chociaż na co dzień sięgamy po nią głównie ze względu na smak i działanie pobudzające, to nierzadko mówi się także o jej wpływie na równowagę elektrolitową. Często w tym kontekście pojawiają się dwa sprzeczne twierdzenia. Czy kawa faktycznie wypłukuje potas, czy może ma pozytywny wpływ na jego poziom w organizmie?

Czym są elektrolity?

Elektrolity to minerały, które potrafią przewodzić prąd elektryczny, ale dopiero po rozpuszczeniu w wodzie. Ich obecność w płynach ustrojowych pozwala komórkom funkcjonować prawidłowo, ponieważ pomagają one przekazywać impulsy nerwowe i regulować skurcze mięśni. Bez odpowiedniej ilości tych substancji ludzkie ciało może mieć trudność z utrzymaniem równowagi wodno-elektrolitowej. Wpływa to na samopoczucie i wydolność organizmu.

Do najważniejszych elektrolitów należą sód, potas, wapń, magnez i chlorki. Każdy z nich pełni konkretną funkcję. Na przykład sód reguluje ciśnienie krwi i wspomaga przewodzenie impulsów w układzie nerwowym. Natomiast potas wspiera mięśnie oraz odpowiada za prawidłowe nawodnienie komórek. Wapń jest ważny dla zdrowia kości oraz prawidłowej pracy serca. Magnez wpływa na gospodarkę energetyczną, a chlorki pomagają zachować równowagę płynów w organizmie.

Kawa a potas

Zawartość potasu w kawie może zaskoczyć. Wszystko dlatego, że często kojarzona jest jako napój bez kalorii i wartości odżywczych, ale z konkretną dawką kofeiny. Przeciętna porcja o pojemności 240 ml dostarcza od 90 do 120 mg potasu, w zależności od siły zaparzenia. To jednak niewiele w porównaniu z dziennym zapotrzebowaniem, które wynosi od 3000 do 4500 mg. Mimo to w diecie ubogiej w warzywa nawet kawa może stać się uzupełnieniem poziomu elektrolitów.

Różne rodzaje kawy zawierają odmienne ilości tego pierwiastka. Najwięcej potasu mają świeżo palone ziarna. Jednak po zaparzeniu zawartość tego minerału znacząco spada. W mocnym naparze uzyskujemy około 49 mg potasu na 100 ml, natomiast w słabszym nawet do 110 mg. Uśredniona wartość dla naparu o standardowej mocy to około 92 mg na 100 ml.

Decydujący wpływ na ilość potasu w filiżance ma sposób parzenia, jakość wody, a także dodatki. Gdy dodasz mleko, to znacząco zwiększysz zawartość potasu. Już 100 ml to około 150 mg tego pierwiastka. Dlatego kawa z mlekiem może dostarczać nawet dwa razy więcej potasu niż klasyczna czarna. Jeśli chcesz ograniczyć ten składnik, to sięgnij po napoje roślinne. Mleko ryżowe (27 mg potasu na 100 ml) lub migdałowe (30 mg na 100 ml) są świetnym wyborem. Natomiast napoje owsiane i sojowe mogą zawierać więcej potasu niż samo mleko krowie. Przed zakupem sprawdź etykietę.

Kawa bezkofeinowa także zawiera potas. Czasem nawet więcej niż klasyczna. Przeciętnie to około 110 mg na 100 ml naparu. Ciekawą alternatywą jest tzw. zielona kawa, która zasłynęła jako produkt wspierający odchudzanie. Surowe ziarna zielonej kawy zawierają nawet 2000 mg potasu w 100 g. Na uwagę zasługuje również kawa zbożowa. W 100 g suchego produktu potrafi zawierać ponad 2000 mg potasu. Jednak po zaparzeniu uzyskujemy tylko około 40 mg na 100 ml. To niewiele mniej niż w klasycznej kawie, ale dla osób z nadmiarem potasu we krwi może mieć znaczenie.

Czy kawa wypłukuje potas z organizmu?

Kawa spożywana w dużych ilościach może w pewien sposób wpływać na poziom elektrolitów, w tym na potas. Chociaż sama zawiera pewne ilości tego pierwiastka, to jej działanie moczopędne u osób, które zazwyczaj nie piją kawy sprawia, że organizm szybciej traci wodę. Wraz z nią także rozpuszczone tam minerały. Efekt ten jest szczególnie widoczny przy spożyciu ponad 5 filiżanek dziennie.

Mechanizm wypłukiwania polega na zwiększonym wydalaniu moczu, w którym elektrolity są usuwane z organizmu. Kofeina nasila filtrację nerkową i hamuje wchłanianie sodu. Efektem tego jest większa utrata potasu. To zjawisko może prowadzić do hipokaliemii, czyli niedoboru potasu we krwi. Wpływ na to mają jednak inne czynniki, które nie są bezpośrednio związane z nadmiarem tego napoju.

Mit, że kawa jednoznacznie wypłukuje potas, jest zbyt dużym uproszczeniem. Wszystko zależy od ilości spożywanego napoju, stylu życia oraz ogólnego stanu zdrowia. U osób zdrowych, pijących kawę w umiarkowanych ilościach (1-3 filiżanki dziennie), nie obserwuje się istotnych ubytków potasu. Problem ten może dotyczyć określonych grup ryzyka, np. przy stosowaniu leków moczopędnych, terapii steroidowej albo chorobach nerek. W przypadku części tych osób nadmierna ilość kawy może zaostrzyć problem.

Jaki rodzaj kawy pić przy niedoborach potasu?

Osoby z niedoborem potasu w diecie mogą potraktować kawę jako jeden z dodatkowych, chociaż w pewnym sensie umiarkowanych sposobów na jego uzupełnianie. Wszystko tak naprawdę zależy od jej rodzaju. Najwięcej potasu można uzyskać z kawy parzonej metodą cold brew. W 240 ml takiego naparu znajduje się nawet 200 mg potasu. Tuż za nią plasuje się kawa z French pressu, której filiżanka dostarcza około 100-150 mg. Kawa z ekspresu przelewowego to wartość w granicach 95-165 mg.

Jak ma się kawa rozpuszczalna do potasu? Okazuje się, że w tym naparze jest go najmniej. W standardowej porcji znajduje się tylko 60-90 mg tego cennego składnika. Jeśli zależy Ci na jak największym poziomie potasu, to najlepiej wybierak metody parzenia, które zatrzymują więcej minerałów w gotowym naparze.

Kawa z ziaren Arabiki zwykle zawiera mniej kofeiny, ale może dostarczać nieco więcej minerałów w porównaniu do Robusty. Ważne są też warunki uprawy, ponieważ gleby bogate w minerały przekładają się na wyższą zawartość pierwiastków w ziarnach. Na poziom potasu wpływa również stopień palenia kawy. Jasne i średnio palone ziarna zachowują nieco więcej składników mineralnych niż te przygotowywane na ciemno.

Podczas picia kawy nie przesadzaj z ilością cukru, słodzików i śmietanek. Ich nadmiar nierzadko zaburza przyswajanie minerałów. Lepiej wybierać czarną kawę lub wersje z niewielką ilością dodatków. Jeśli zależy Ci na jak największej wartości odżywczej, to sięgnij po kawę z dodatkiem naturalnych elektrolitów, np. z odrobiną soli himalajskiej lub wody kokosowej.

Kawa może być elementem uzupełniania potasu, ale nie powinna być jedynym źródłem. Dobrze zbilansowana dieta to absolutna podstawa. Dlatego połącz picie kawy z produktami bogatymi w potas, np. warzywami liściastymi, ziemniakami, fasolą i suszonymi morelami. Dzięki temu uzyskasz pełniejszy profil składników odżywczych, który wspiera poziom elektrolitów i ogólne zdrowie.

W InPost Fresh oferujemy zarówno klasyczne kawy ziarniste, jak i różnego rodzaju alternatywy. W tym produkty zbożowe, bezkofeinowe i napoje roślinne, które możesz wykorzystać zamiast mleka. Zamów z dostawą przez Twój ulubiony Paczkomat® albo bezpośrednio pod drzwi swojego mieszkania.