Dieta GAPS – w odpowiedzi na problemy z odżywianiem

Dieta GAPS to dieta przeznaczona dla osób, które mają różnego typu zaburzenia, pomaga również osobom z autyzmem lub depresją. Jest to bardzo restrykcyjna dieta, która musi być prowadzona przez specjalistów, ponieważ jest uboga w wiele składników. Dieta GAPS – co to jest? Kiedy stosować tę dietę i w jaki sposób działa? Na te i inne pytanie odpowiadamy w artykule!

Nie jest to tekst specjalistyczny, każdorazowo dietę należy skonsultować się z odpowiednim lekarzem.

Dieta GAPS – założenia

GAPS to z angielskiego skrót Gut and Psychology Syndrome, czyli zespół psychologiczno-jelitowy. Dieta ta została stworzona przez Dr Campbell-McBride, której syn został zdiagnozowany jako dziecko autystyczne. Kobieta w celu pomocy synowi zaczęła wnikliwie analizować przyczyny autyzmu. W 2004 roku opublikowała książkę, w której dokładnie opisuje komu i w jaki sposób dieta może pomóc w walce z chorobami.

Jelita i psychika mają wiele wspólnego, dlatego też należy zawsze zwracać uwagę na to, co spożywasz. Jakie są zasady diety GAPS?

1. Opiera się ona głównie na produktach odzwierzęcych wysokiej jakości.

2. Zakazane jest spożywanie produktów zbożowych oraz warzyw bulwiastych t.j.: ziemniaki, bataty, dynie.

3. Należy zrezygnować ze spożywania wysokoprzetworzonej żywności.

4. Powinno się unikać prostych cukrów.

5. Należy spożywać duże ilości warzyw.

6. Do jadłospisu konieczne jest dodanie mięsnego bulionu, soku z kiszonek i produktów fermentowanych (ogórki, kapusta).

7. Do diety należy włączyć również nasiona, orzechy, awokado i świeże owoce.

Osoby, które zmagają się dolegliwościami psychofizycznymi, powinny całkowicie wyeliminować ze swojego menu węglowodany takie jak laktoza, cukry proste (sacharoza) oraz ziemniaki każdego rodzaju. Stosowanie się tych zasad może przyczynić się do poprawy funkcjonowania organizmu oraz mózgu. Warto wprowadzić niektóre zasady diety GAPS długofalowo.

Dieta GAPS dla dzieci

Zarówno u dzieci, jak i u dorosłych stosowanie jakiejkolwiek diety powinno być skonsultowane z lekarzem i dietetykiem, aby nie doszło do żadnych komplikacji. Szczególnie warto zwrócić uwagę na to, że młody organizm w okresie dojrzewania potrzebuje wielu składników i elementów odżywczych, których dieta może pozbawić.

Dieta GAPS – etapy

Rygorystyczna dieta podzielona jest na 6 poszczególnych etapów, które pozwalają powoli wprowadzić zmiany żywieniowe. Ważne jest to, aby osoba podczas podjęcia decyzji o stosowaniu tej diety, konsultowała się ze specjalistą. Ma to na celu rzetelną obserwację i analizę, czy stan zdrowia się polepsza. Od czego jednak zacząć? Na czym to polega?

Dieta GAPS opiera się na twardych zasadach. Spożywane mogą być nieliczne rodzaje produktów. Trzeba również zwracać uwagę na ich jakość oraz sposób przyrządzenia, ponieważ dania nie mogą być podgrzewane w mikrofalówce, a mięso musi pochodzić ze sprawdzonego źródła, aby mieć pewność, że nie zawiera hormonów i szkodliwych substancji. Przedstawiamy 6 etapów diety GAPS.

1. Pierwszy tydzień polega na spożywaniu jedynie bulionów mięsnych. Wygląda to podobnie jak podczas diety bulionowej, czyli należy pić sam wywar bez makaronu. Jest to forma oczyszczenia organizmu oraz nawilżenia i zregenerowania błony śluzowej jelit, co przyczynia się do lepszego trawienia. Bulion na mięsie to źródło kolagenu i aminokwasów, które wspierają układ odpornościowy oraz pomagają odbudować uszkodzone komórki jelit, czyli po prostu je uszczelnić. Stopniowo należy również wprowadzać do posiłków probiotyki w postaci soku z kiszonek, jogurtów lub kefirów. Na początek powinny być to minimalne ilości, czyli 1 łyżeczka probiotyku do rosołu.

2. Następnym krokiem po całym tygodniu picia wyłącznie rosołu, jest wprowadzane również surowego żółtka raz dziennie i przez następne dni coraz więcej, tak, aby spożywać 1 żółtko do każdego dania.

3. Kontynuując poprzednie zasady, do jadłospisu zacznij dodawać dojrzałe awokado, również zaczynając od 1 łyżeczki do posiłku. Dla urozmaicenia można również spożywać jajecznice smażoną na dużej ilości masła oraz placki z cukinii.

4. W kolejnym etapie rozpoczyna się wprowadzanie pieczonego mięsa z drobiu oraz pieczywa bezzbożowego (np. chleb z cukinii).

5. W przypadku, jeśli wszystkie poprzednie pokarmy są tolerowane, trzeba rozpocząć jedzenie gotowanych owoców zblendowanych do musu. Należy wykluczyć wszelkie cytrusy. Do jadłospisu włączone zostają również surowe warzywa bez skórki.

6. W szóstym etapie, jeśli wszystkie poprzednie pokarmy są bez problemu trawione, można wprowadzić owoce i miód. Mogą być także podawane w postaci deserów na bazie dozwolonych produktów. W dalszym etapie kategorycznie unikaj sacharozy oraz innych węglowodanów.

Jeśli podczas żadnego etapu nie ma problemów z układem pokarmowym, możesz coraz bardziej urozmaicać swoje menu i bez obaw jeść wprowadzone produkty. Pamiętaj, że muszą być one wysokiej jakości.

Co jeść na diecie GAPS?

Dieta GAPS to dieta restrykcyjna, która przeznaczona jest tylko dla osób, które borykają się z problemami psychosomatycznymi. Istnieje wiele zakazów oraz nakazów podczas stosowania diety, które mają na celu poprawę działania układu trawiennego, regenerację jelit oraz poprawę działania mózgu. Jedzenie ma istotny wpływ nie tylko na fizyczne aspekty, ale również na psychikę. Co można jeść podczas tej diety? Wymienione powyżej 6 etapów jasno mówi o tym, w jaki sposób należy rozpocząć surową dietę. Głównym daniem jest bulion na chudym mięsie, który jest źródłem wielu witamin. Od wieków rosół był stosowany jako lek na różne schorzenia. Do tej pory zalecany jest podczas przeziębień. Jego właściwości prozdrowotne wykorzystywane są do leczenia niedoborów, ale także zaburzeń takich jak autyzm, depresja, schizofrenia, choroba Leśniowskiego-Crohna czy epilepsja.

Produkty niedozwolone w diecie GAPS

Surowe zasady diety GAPS zakazują spożywania wielu produktów. Niedozwolonymi produktami w diecie GAPS są:

• produkty mączne,
• tłuste potrawy,
• fast foody,
• słodycze,
• ziemniaki (skrobia),
• ryż,
• kasze.

Zakazane są wszelkie węglowodany i produkty ciężkostrawne. Dieta polega na oczyszczeniu i usprawnieniu funkcjonowania układu trawiennego. Powszechnie mówi się, że jelita to drugi mózg w naszym organizmie, ponieważ to, co spożywamy, ma ogromny wpływ na działanie całego organizmu.

Czy dieta GAPS jest dobra dla zdrowia?

Dieta GAPS według amerykańskiego magazynu informacyjnego U.S. News & World Report została uznana za jedną z najgorszych diet na świecie. Jej restrykcyjne zasady spotkały się z krytyką fachowców, jak i społeczeństwa. Dieta GAPS zawiera wiele zdrowotnych wskazówek i zasad, które przyczyniają się do poprawy zdrowia w szczególnych przypadkach. Z pewnością pełna dieta nie jest wskazana dla osób zdrowych. Tak jak w każdym wypadku przed rozpoczęciem stosowania diety należy skonsultować z lekarzem lub dietetykiem chęć podjęcia się kuracji. Każdy przypadek powinien być indywidualnie analizowany, a dieta dobierana zgodnie z potrzebami i możliwościami zainteresowanego.

Dieta GAPS a leczenie chorób psychicznych

Leczenie chorób psychicznych jest długotrwałym procesem, który wymaga kontroli specjalisty. Dieta jak najbardziej ma wpływ na zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Najważniejsze jednak jest to, aby dobrać sposób leczenia indywidualnie do możliwości oraz zaawansowania choroby i chorób współistniejących. Dieta GASP to restrykcyjny sposób odżywiania, który zabrania spożywania węglowodanów, z których organizm ludzki czerpie energię. Dieta to świetny dodatek do specjalistycznej opieki, jednak samo leczenie za pomocą diety może nie wystarczyć, aby w pełni uzdrowić pacjenta.

Dieta GAPS a restrykcyjne zdrowe nawyki

Wiele diet zabrania i nakazuje spożywania różnych produktów. Dieta GASP i jej restrykcyjne zasady mogą nie sprawdzić się u każdego. Pozbycie się niektórych składników i spożywanie głównie produktów odzwierzęcych może przyczynić się do różnych powikłań. W mięsie występują toksyczne metale ciężkie, które negatywnie oddziaływają na prawidłową pracę nerek.

Zalety i wady diety GAPS

Dieta GAPS jest to specjalny program żywieniowy, który zakłada eliminację dużej ilości węglowodanów złożonych. Należy także skupić się na probiotykach oraz innych składnikach odżywczych. Dieta jest bardzo restrykcyjna. Jednocześnie według opinii amerykańskich dietetyków nie można jej uznać za zdrową. Należy ją stosować tylko i wyłącznie po uzgodnieniu z lekarzem i to w sytuacjach, gdy dana osoba zmaga się z problemami jelitowymi. Stosując dietę GAPS, można przywrócić prawidłowe funkcjonowanie całego przewodu pokarmowego, a także poprawić trawienie. Oczywiście efektem może być poprawa samopoczucia oraz ogólnej kondycji organizmu. Trzeba jednak pamiętać, że stosując dietę GAPS na początku może pojawić się osłabienie, a także może wystąpić rozwolnienie. Żadna dieta tak naprawdę nie jest w stanie wyleczyć ani depresji, ani zespołu jelita drażliwego, ale odpowiednio wprowadzona może zmniejszyć nasilenie objawów.

Czy dieta GAPS jest wskazana dla dzieci?

Dieta GAPS jest dosyć specyficzną dietą eliminacyjną. Twórcy uważają, że może pomóc dzieciom cierpiącym na autyzm czy ADHD. Według założeń autorki, czyli doktor Campbell-Mc Bride dieta GAPS ma poprawić funkcjonowanie mózgu, a także ogólny stan zdrowia. Należy zdawać sobie sprawę, że nie ma jakichkolwiek dowodów, że dieta GAPS sprawdza się dla dzieci autystycznych. W żadnym wypadku nie można też uznać, że zmniejsza nasilenie objawów ADHD. Dodatkowo dieta jest niedoborowa. Przede wszystkim u osób ją stosujących mogą pojawić się problemy z wypróżnianiem. Na początku może występować częste rozwolnienie, natomiast po kilku tygodniach stosowania, z powodu niedostarczenia do organizmu błonnika pokarmowego, mogą pojawić się silne zaparcia. Może także dojść do niedoboru witamin z grupy B, które odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, a także wytwarzanie czerwonych krwinek. Dieta GAPS nie powinna być więc stosowana u dzieci, chyba że lekarz zaleci jej wprowadzenie, np. z powodu gorszej tolerancji węglowodanów.

Przykładowy jadłospis diety GAPS

Z początku dieta GAPS dzieli się na etapy ze ścisłymi zasadami. Podczas każdego kolejnego etapu, wprowadzane są dodatkowe produkty. Poniżej przedstawiamy przykładowy jadłospis na jeden dzień, w okresie pełnej diety.

Śniadanie

Menu diety GAPS nie jest bogate, jednak nawet z ograniczoną ilością produktów można stworzyć pyszne danie. Co zjeść na śniadanie? Dzień najlepiej rozpocząć od wypicia kefiru lub soku owocowo-warzywnego. Można zrobić także koktajl owocowy lub zjeść jogurt z owocami. Śniadanie diety GAPS powinno być lekkie, aby nie przeciążać jelit.

Lunch

Na lunch proponujemy jajecznicę na maśle z sałatką z pomidorów, cebuli i jogurtu naturalnego. Dla smaku można dodać odrobinę soli. Do tego szklanka bulionu.

Obiad

Kolejny posiłek w ciągu dnia może składać się z większej ilości składników. Przykładowo można przygotować pieczonego kurczaka z warzywami oraz guacamole z dojrzałego awokado. Do tego należy wypić szklankę soku z kiszonki.

Podwieczorek

Podczas diety można jeść różne owoce, dlatego proponujemy pieczone owoce z cynamonem i miodem.

Kolacja

Na koniec dnia warto zjeść zupę krem z pieczonych warzyw, która może być podana na zimno oraz na ciepło. Do tego placuszki z cukinii smażone na maśle i szklanka bulionu.

Menu diety GAPS w zależności od osoby, która ją stosuje, może się różnić od podanej powyżej, tak aby zapewnić swojemu organizmowi odpowiednią ilość kalorii. Należy pamiętać, że dieta GAPS nie powinna być traktowana jako dieta odchudzająca. Osoby zdrowe, które stosują tak restrykcyjny sposób odżywiania, narażają swoje zdrowie i życie.

W przypadku występowania chorób psychofizycznych i chorób układu pokarmowego warto zapoznać się z dietą GAPS. Przepisy na odpowiednie potrawy dostępne są w wielu książkach kulinarnych oraz w Internecie. Jednak przed kuracją skonsultuj się z lekarzem w celu określenia odpowiedniego zapotrzebowania na składniki odżywcze. Dietetyk pomoże Ci dobrać odpowiedni plan i jadłospis do Twoich indywidualnych potrzeb. Efekty diety GAPS u każdego będą zupełnie inne.