Kawa a ADHD – czy kofeina pomaga w koncentracji, czy nasila objawy?

Kofeina to jeden z najczęściej stosowanych na świecie legalnych środków psychoaktywnych. Jest znana z działania pobudzającego i poprawiającego koncentrację. Czy osoby z ADHD również mogą korzystać z jej potencjalnych zalet? Sprawdźmy!

Kawa przy ADHD – czy można ją pić?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ reakcja na kofeinę – zarówno u osób z ADHD, jak i bez tego zaburzenia – może być bardzo indywidualna. U niektórych filiżanka naparu poprawia koncentrację i uspokaja gonitwę myśli, u innych wywołuje nadmierne pobudzenie, niepokój czy trudności ze snem.
 

W przypadku ADHD warto więc przyjrzeć się nie tylko wnioskom z badań naukowych, ale też, a nawet przede wszystkim – reakcjom własnego organizmu. Kawa nie jest lekiem, lecz u niektórych osób z deficytem uwagi daje efekty podobne do łagodnych środków stymulujących. Dlatego do wpływu kofeiny na organizm należy podejść bardzo indywidualnie. Niekiedy można ją pić bez obaw, a niekiedy lepiej ograniczyć ją do minimum.

Jak działa kawa na osoby z ADHD? Omówienie badań

Kofeina bywa porównywana do leków stosowanych przy ADHD, takich jak metylofenidat czy pochodne amfetaminy. Pojawia się więc pytanie, czy kawa może odgrywać rolę „naturalnego stymulanta” i wspomagać koncentrację, zmniejszać impulsywność czy poprawiać funkcje wykonawcze u osób z tym zaburzeniem. Naukowcy starają się jak najbardziej zgłębić ten temat, jednak wyniki bywają zróżnicowane.
 

Badanie Self-Medication of ADHD Symptoms: Does Caffeine Have a Role? miało sprawdzić, czy osoby z ADHD sięgają po kofeinę jako formę samoleczenia i czy rzeczywiście im to pomaga. Próbę stanowiło ponad 2000 mężczyzn. Badacze nie stwierdzili jednoznacznego związku między tym, ile ktoś pije kawy, a jak silne są jego objawy ADHD.
 

Co ciekawe, osoby z silniejszymi przejawami ADHD częściej miały problemy z nadużywaniem kofeiny. Zarówno deficyt uwagi, jak i uzależnienie od kawy wiązały się z gorszym samopoczuciem psychicznym. Według tych badań kofeina nie działa jak lek na ADHD i nie wydaje się skutecznym sposobem na samoleczenie.
 

Kolejne warte uwagi opracowanie to Effects of Caffeine Consumption on Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) Treatment: A Systematic Review of Animal Studies. Autorzy analizowali wpływ kofeiny na zwierzęta z objawami zbliżonymi do ADHD. Wyniki ich badań sugerują, że kofeina może poprawiać objawy takie jak zaburzenia uwagi, problemy z uczeniem się czy pamięcią.
 

Nieco mniej jasne są jednak wyniki dotyczące wpływu kofeiny na takie objawy ADHD jak impulsywność. Tutaj dane były sprzeczne i według badaczy wymagają dalszych analiz. Badania były prowadzone na zwierzętach, dlatego ich wnioski należy traktować jako wstępne.
 

Dotychczasowe dane sugerują, że reakcja na kofeinę u osób z ADHD bywa bardzo zróżnicowana. Czasami kawa może okazać się wsparciem w funkcjonowaniu na co dzień, szczególnie przy niewielkich dawkach. U innych prowadzi niekiedy do niepożądanych skutków, takich jak wzmożona impulsywność.
 

Należy zatem pamiętać, że kofeina nie zastępuje leczenia farmakologicznego. Picie kawy powinno być świadome i najlepiej konsultowane z lekarzem. Warto obserwować swój organizm i reakcje po spożyciu określonych ilości naparu. Czasami aromatyczne espresso lub łagodne cappuccino może okazać się kluczem do lepszego samopoczucia każdego dnia.

ADHD – kawa usypia osoby z nadpobudliwością?

Kofeina kojarzy się przede wszystkim z działaniem pobudzającym. W przypadku osób z ADHD jej wpływ bywa jednak inny. Niektórzy pacjenci po wypiciu kawy mogą czuć się senni lub wyciszeni. To zjawisko wydaje się paradoksalne, ale wynika ze specyfiki funkcjonowania układu nerwowego osób z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi.
 

Mózg osób z ADHD ma zwykle niższy poziom dopaminy, czyli substancji odpowiadającej m.in. za uwagę i motywację. Kofeina lekko podnosi jej poziom, co u niektórych osób z zaburzeniem przynosi uczucie wyciszenia. Dlatego, choć kawa zwykle dodaje energii, przy ADHD może działać odwrotnie – poprawiać skupienie, ale jednocześnie uspokajać czy powodować senność.
 

Warto pamiętać, że nie u każdej osoby z ADHD kawa zadziała w ten sposób. Niektórym może pogorszyć jakość snu (szczególnie przy dużych dawkach), nasilić niepokój lub nie dawać żadnych zauważalnych objawów. Wpływ kofeiny na organizm jest bardzo indywidualny i zależy m.in. od ilości spożywanego trunku.

Czy osoby z ADHD powinny pić kawę? Podsumowanie

Na to pytanie nie da się odpowiedzieć jednoznacznie. Przede wszystkim należy pamiętać, że kofeina nie zastępuje leczenia farmakologicznego, nawet jeśli daje świetne efekty. Warto więc obserwować swój organizm, sprawdzać reakcje po kawie i w razie potrzeby konsultować się z lekarzem lub psychoterapeutą.
 

Na koniec warto wspomnieć jeszcze o herbacie, która także zawiera kofeinę. Opracowania takie jak Tea consumption maybe an effective active treatment for adult ADHD sugerują, że picie naparów ziołowych może poprawiać koncentrację, czujność i motywację u osób dorosłych z ADHD. Najlepiej przetestować to u siebie i sprawdzić, jakie napoje najlepiej wpływają na Twój organizm.

Jeśli zależy Ci na wysokiej jakości ziarnach, koniecznie sprawdź ofertę kaw dostępnych w InPost Fresh. Znajdziesz tam zarówno tradycyjne propozycje, jak i warianty bezkofeinowe. Wybierz to, co dla Ciebie najlepsze!