żurek wielkanocny w chlebie

Przepis na żurek

30 września 2024
5 min

Żur to niezwykle popularna w Polsce zupa, przyrządzana na bazie mięsnego wywaru, z dodatkiem zagęszczonego zakwasu chlebowego. Kwaśny smak zupy jest wywołany mąką żytnią. Specjał spotkasz w wielu kuchniach słowiańskich. Chcesz dowiedzieć się, jak zrobić zupę żurek? Poznaj tradycyjny przepis i przekonaj się, że danie można podać w nowoczesnym stylu.

Przepis na żurek – jakie składniki są potrzebne do jego przygotowania?

Jak się gotuje żurek? Do przygotowania tradycyjnego żuru, przede wszystkim będzie ci potrzebny zakwas. To on ma największy wpływ na ostateczny smak zupy. Kolejnym ważnym aspektem są odpowiednie proporcje składników. Dzięki nim pogłębisz smak i aromat dania.

Żurek – składniki, których będziesz potrzebować to:

  • bulion mięsny 1,5 litra;
  • żeberka, kości wieprzowe, parzony lub wędzony boczek 400 g;
  • surowa biała kiełbasa 500 g;
  • zakwas na żur 500 ml;
  • majeranek 2 łyżki;
  • czosnek 1 ząbek;
  • pieprz i sól;
  • śmietana 18% lub 20% 6 łyżek;
  • ugotowane jajka;
  • chleb;
  • 2 marchewki;
  • 3 ziemniaki;
  • chrzan (opcjonalnie);
  • mąka żytnia typu 2000 (opcjonalnie).

Przygotowanie żurku

Jak się robi żurek? Bulion przelej do garnka o grubym dnie. Żeberka lub boczek pokrój na mniejsze części. Dodaj do wywaru i zagotuj. Jak ugotować żurek? Mięso w bulionie trzymaj na ogniu około 20 min. Następnie dodaj białą kiełbasę, zmniejsz ogień i ponownie gotuj przez 20 min.

W międzyczasie przygotuj czosnek – nieobrany ząbek połóż na małej, suchej patelni i praż przez około 10 min, następnie delikatnie go rozgnieć. Po tym czasie do wywaru wlej wstrząśnięty żur i gotuj przez 10 min. Dodaj majeranek oraz przygotowany czosnek.

Zupę zdejmij z ognia, dodaj śmietanę, w razie potrzeby dopraw solą i pieprzem. Wyciągnij białą kiełbasę i pokrój w średnie plasterki. Rzuć na patelnię i lekko podsmaż, dodaj z powrotem do żurku. Czym doprawić żurek? W przypadku gdy wolisz zupy o ostrzejszym smaku, odpowiednio dopraw swój żurek chrzanem, dzięki temu uzyskasz taką ostrość, jakiej potrzebujesz.

Co dodać do żurku? Dobrym dodatkiem do zupy są również marchewki. Jeśli preferujesz treściwe wywary, możesz dorzucić do żuru np. ziemniaki. Niekiedy przepisy na zupę żurek proponują do zakwasu dodać łyżkę żytniej mąki (typ 2000). Dzięki temu zagęścisz całe danie.

Jak zrobić zakwas na żurek?

Własnoręczne przygotowanie zakwasu jest bardzo proste, a jego jakość zdecydowanie przewyższa gotowe produkty ze sklepu. Do przygotowania zakwasu potrzebujesz kilku podstawowych składników i około 5-7 dni fermentacji.Składniki:1 szklanka mąki żytniej (typ 720 lub 2000),2-3 ząbki czosnku (rozgniecione),3-4 liście laurowe,4-5 ziaren ziela angielskiego,1-2 ziarenka czarnego pieprzu (opcjonalnie),500 ml ciepłej, przegotowanej wody,kawałek skórki z razowego chleba (opcjonalnie, wspomaga fermentację).Przygotowanie zakwasu na żurek:Na zakwas najlepiej wybrać naczynie szklane lub kamionkowe, np. litrowy słoik. Ważne jest, aby naczynie było czyste i wyparzone. Do naczynia wsyp mąkę żytnią, wlej ciepłą (nie gorącą!) przegotowaną wodę i dobrze wymieszaj, aby nie było grudek. Powinna powstać dość gęsta, płynna masa.Do mieszanki dodaj zgniecione ząbki czosnku, liście laurowe, ziele angielskie i opcjonalnie pieprz. Przyprawy nadadzą zakwasowi charakterystyczny smak i aromat. Jeśli masz kawałek skórki z prawdziwego, razowego chleba (na zakwasie), możesz go dodać do słoika. Wspomaga ona proces fermentacji. Po kilku dniach skórkę należy jednak wyjąć, aby nie spleśniała.Naczynie przykryj gazą lub czystą ściereczką i zabezpiecz gumką, aby powietrze mogło swobodnie cyrkulować. Słoik odstaw w ciepłe miejsce na 5-7 dni. Zakwas powinien zacząć fermentować i nabierać kwaśnego aromatu. Codziennie można go delikatnie przemieszać, aby składniki dobrze się połączyły. Po około 5 dniach zakwas powinien być gotowy – wyczujesz charakterystyczny kwaśny zapach. Smak również powinien być wyraźnie kwaśny, ale nie gorzki.

Jak podawać żurek – żurek z jajem i w chlebie

Z czym podawać żurek? Możesz to zrobić na bardzo wiele sposobów. Zapewne przypominasz sobie tradycyjny przepis na domowy żurek z białą kiełbasą i jajkiem na twardo w okresie Wielkanocy. Opcji jest zdecydowanie więcej i może któraś przypadnie Ci do gustu.

Jajko wcale nie musi być ugotowane i pokrojone w ósemki. Bardzo ciekawą alternatywą jest podanie żurku z ułożonym na górze talerza jajkiem sadzonym, delikatnie doprawionym i udekorowanym pietruszką. Przez konsystencję żółtka żurek nabierze nowego smaku, a Ty spróbujesz dania w nowej odsłonie.

Innym pomysłem jest zastąpienie ziemniaków np. kaszą pęczak. Jeśli jednak chcesz pozostać wierny ziemniaczanym bulwom, rozważ dodanie do zupy zapiekanych kartofli. To nieoczywisty i bardzo dekoracyjny pomysł na żurek.

Umyte warzywo pokrój w cienkie plasterki w taki sposób, aby nadal pozostały bulwą (chodzi o to, aby ziemniak był poszatkowany, ale w całości. Wbijając w pyrę nóż i tworząc kolejne plasterki, nie dojeżdżaj do końca warzywa). Posmaruj go oliwą, dopraw solą i pieprzem, przełóż do naczynia żaroodpornego z gałązkami rozmarynu. Zapiekaj w 210 st. C przez około 40-60 min. Innym pomysłem dla odważnych może być podanie żuru z prażuchami. Fani pieczywa na pewno dobrze znają żurek podawany w chlebie. Sposób ten jest popularny w wielu restauracjach, szczególnie na południu Polski.

Przepis na żurek pozwala na ogrom wariacji i przygotowanie zupy, którą wszyscy dobrze znają, w niespotykany sposób. Pamiętaj jednak, że jest to potrawa lubiąca prostotę i trzeba uważać, aby nie przesadzić. Postaw na jeden mocny akcent, jak np. przygotowanie chleba na zakwasie, w którym podasz zupę. Jeśli pieczywo nie jest kierunkiem, w którym chcesz podążać, oprzyj się na tym, co już znasz. Ziemniaki i jajka będą niezawodne, a sposobów ich przyrządzenie ciężko zliczyć

Czytaj również